Ưu nhược điểm của vườn rau trong chậu
Nếu bạn có đất vườn cằn cỗi, không gian chật hẹp, không đủ nắng, hoặc không tiện vận động, có thể bạn sẽ muốn trồng vườn trong chậu. Chậu cây giúp bạn có một khu vườn dễ di chuyển, cho bạn nguồn cung cấp rau (dù chỉ là hạn chế), hoặc bổ sung vào thực đơn của mình một số loại rau khó mua ở chợ. Trồng cây trong chậu cũng cho khả năng kiểm soát sâu bệnh tốt hơn và cho màu sắc đẹp ở nơi bạn muốn. Việc trồng cây trong chậu cũng là một hình thức rất phù hợp để giới thiệu cho trẻ em niềm vui trồng trọt.
Nhược điểm của việc trồng cây trong chậu là các chậu cây cần được tưới nước thường xuyên. Do hệ thống rễ cây bị hạn chế bởi kích thước chậu, một số cây sẽ cho trái nhỏ hơn, và một số loại rau không phát triển tốt. Các loại rau phù hợp với việc trồng chậu là những loại cây có xu hướng sinh trưởng trong phạm vi hẹp như xà lách, rau cải, cà tím, củ cải, cà rốt, ớt, đậu đỗ, một số giống cà chua, một số giống bí không leo, dưa chuột, hành xanh và rất nhiều loại rau thơm. Các loại rau khác cũng có thể sống trong chậu, nhưng không tươi tốt như bên ngoài.
Các loại chậu cây
Khi lựa chọn chậu trồng cây, hãy để ý tới khả năng giữ nước, thoát nước, khối lượng và chi phí của chậu. Chậu trồng cây có nhiều hình dạng, vuông, tròn, hình ống, hình trụ với nhiều lỗ.
Về kích thước chậu, nguyên lý quan trọng nhất đối với việc trồng cây là “càng lớn càng tốt”. Rễ cây cần có đủ không gian để cho được kết quả mong muốn. Nhiều loại rau không thể phát triển nếu bộ rễ bị gò bó, và cây sẽ còi cọc, kém năng suất, đặc biệt là với cây dưa chuột và bí. Khi cây không phát triển tốt như mong muốn dù người làm vườn đã thực hiện mọi việc theo đúng tiêu chuẩn (phân bón, tưới nước…) thì vấn đề có thể nằm ở việc bộ rễ phải sống trong môi trường chật hẹp hơn mức tối ưu cho cây sinh trưởng và phát triển.
Cây cà chua cho năng suất tốt nhất trong chậu có đường kính 50-55cm, ớt chuông trong chậu đường kính 40cm, cây leo cần chậu đường kính 50cm hoặc lớn hơn. Các loại rau xanh có bộ rễ nông hơn và có thể trồng trong chậu rộng và phẳng hơn. Một cách khác để tính toán lượng đất cần thiết cho cây là 5-10 lít thể tích cho cây ớt chuông, cà chua lùn, rau cải xoăn và 16-18 lít thể tích cho cà chua, dưa chuột, bí và cà tím.
Kích thước của chậu cây phụ thuộc vào kích thước cây trưởng thành. Cây sẽ ngừng lớn nếu bị trồng trong chậu quá nhỏ.
Tưới nước
Cây trồng trong chậu chịu ảnh hưởng thời tiết lớn hơn so với cây trồng trong đất. Gió và ánh nắng sẽ làm tăng nhu cầu nước cho cây. Có thể trộn một số loại hạt giữ nước, các loại mùn hữu cơ, xơ dừa… để giữ nước cho chậu trong ngày nóng. Tuy vậy, việc tưới nước thường xuyên là hết sức cần thiết.
Nếu cây bị để quá khô, rễ tơ hút dinh dưỡng của cây sẽ bị hư hại. Khi cây được tưới nước, năng lượng của cây sẽ dùng để sản sinh thêm rễ tơ mới thay vì cho hoa và nuôi quả, khiến cây bị còi cọc.
Nếu bị tưới nước quá nhiều và quá thường xuyên trong mùa hè, hầu hết dinh dưỡng trong đất sẽ bị rửa trôi khỏi chậu cây. Hãy ước lượng lượng nước mà đất trồng cần bằng cách ấn ngón tay hoặc đầu đũa xuống đất trồng. Nếu đất dính vào tay hoặc đũa thì bạn không cần tưới nước. Bạn cũng có thể nhấc chậu cây để xem có cần tưới nước hay không thông qua so sánh trọng lượng chậu nước khi đất khô và khi đất ướt.
Một cách để tránh thất thoát hơi ẩm trong chậu nước là sử dụng tro trấu, rơm rạ, xơ dừa… để phủ lên đất trồng. Chuyển chậu cây vào nơi có bóng nắng cũng giúp giảm mất nước. Bạn cũng có thể sử dụng phương thức tưới nhỏ giọt hoặc dùng tán che phủ cho cây.
Chăm sóc
Công việc duy trì và chăm sóc có thể được giảm bớt nếu bạn chọn được vị trí tốt cho chậu cây, chọn được loại cây phù hợp với môi trường chậu, chọn được loại cây kháng sâu bệnh tốt và chăm sóc cây đúng lúc, đúng cách. Cây trồng trong chậu cần được kiểm tra hàng ngày, và đòi hỏi chăm sóc nhiều hơn cây trồng trên đất.
Gợi ý một số loại cây trồng trong chậu
Một số loại cây dưới đây có thể trồng được trong chậu, tuy nhiên bạn có thể tìm được nhiều loại cây khác phù hợp với môi trường này.
| Loại rau | Kích thước chậu |
| Đậu hà lan | 30cm rộng, 20-25cm sâu |
| Đậu đũa | 20cm rộng, 20-25cm sâu |
| Củ dền | 15-25cm sâu |
| Súp lơ xanh | 50cm sâu |
| Bắp cải Brussels | 30cm rộng, 30 cm sâu |
| Cải bắp | 20-25cm rộng, 30cm sâu |
| Cà rốt | 25cm rộng, 25cm sâu |
| Cải thìa | 20-27cm sâu |
| Cải thảo | 50cm sâu |
| Cải rổ | 30cm sâu |
| Ngô | 55cm rộng, 20cm sâu. Cần ít nhất 3 cây mỗi chậu để đảm bảo thụ phấn. |
| Dưa chuột | 50cm rộng, 40cm sâu |
| Cà tím | 40cm sâu |
| Củ cải ngựa | 22 lít hoặc hơn |
| Cải lá xoăn | 20cm rộng, 20cm sâu |
| Su hào | 25cm sâu |
| Xà lách | 20cm rộng, 15-20cm sâu |
| Hành | 25-30cm sâu |
| Đỗ | 30cm sâu |
| Ớt chuông | 40cm sâu |
| Khoai tây | Chậu từ 5-100 lít |
| Bí đỏ | Chậu 20 lít |
| Củ cải đỏ | 10-15cm sâu |
| Rau bina | 10-15cm sâu |
| Bí ngồi | 55cm sâu |
| Bí đao | 55cm sâu |
| Cà chua | Giống lùn—30cm sâu Giống thường—60cm sâu |
| Cải củ tím | 20-25cm sâu |
